نظریه‌ی سیستم‌های پیچیده،شالوده‌ی نظری و روش‌شناسی کتاب‌های پنج‌گانه‌ی زروان را به دست می‌دهد و پیکربندی مفهومی آن نظریه را نیز ارائه می‌کند. گفتنی است، نظریه‌ی سیستم‌های پیچیده، یکی از جدیدترین و کارسازترین رویکردهای نظری دانش امروز است که دستیابی به رویکردی میان‌رشته‌ای را ممکن ساخته است و روشی نو و خلاقانه را برای پرداختن به بسیاری از پرسش‌های ژرف و دیرینه در اختیار اندیشمندان قرار داده است. این رویکرد نظری با وجود اهمیت و تأثیر چشم‌گیرش در دانش تجربی و علوم انسانیِ اواخر قرن بیستم، هنوز به شکلی بایسته و جامع در اختیار مخاطب ایرانی قرار نگرفته است و همچنان در بیشتر محافل علمی کشورمان ناشناخته باقی مانده است. این کتاب صورت‌بندی نگارنده از نظریه‌ی سیستم‌های پیچیده را در بر می‌گیرد و با این هدف نوشته شده که مخاطب بتواند کاربست این نگرش را در علوم تجربی و انسانی دریابد.